Voorzitter. Er is iets geks met deze begroting aan de hand. Een discrepantie tussen hoe omgegaan wordt met de nood in de zorg en de nood in onze volkshuisvesting. Laat ik dat illustreren met twee voorbeelden. Eerst de zorg.

Deze week sprak ik een oud-collega, vader van drie inmiddels volwassen kinderen. Bij zijn jongste zoon werd na diverse onderzoeken de diagnose autisme gesteld. U snapt vast welke wissel dat op dit gezin heeft getrokken. Speciaal onderwijs en specifieke begeleiding. En hoe ouder hij werd, hoe zwaarder het werd. Rond zijn 18^e verjaardag is Benjamin aangemeld voor beschermd wonen en kreeg hij een indicatie hiervoor. Helaas kwam hij op een lange wachtlijst. Nu, bijna twee jaar later, staat hij nog steeds op deze wachtlijst. 

Vorige maand belde z’n vader naar de zorgorganisatie om te vragen hoe hoog zijn zoon inmiddels op de wachtlijst stond. Hem werd verteld dat de gemeente tegenwoordig de wachtlijst beheert, en zonder nadere informatie werd hij doorverwezen. Toen hij eenmaal de gemeente belde, kreeg hij van iemand te horen dat zijn zoon inmiddels een paar plekken gestegen was. Het gesprek eindigde met de vraag van de gemeenteambtenaar: “Is het niet een idee als uw zoon naar een begeleid wonen plek gaat?”

Voorzitter, uit dit ene voorbeeld wordt zo veel duidelijk:
1. de gemeente die taken van zorgprofessionals naar zich toegetrokken heeft om de kosten te beheersen. Dure ambtenaren zijn aangesteld om het werk van goedkopere medewerkers in de zorg over te nemen.
2. de gemeente die druk uitoefent om tot lagere indicaties te komen.
3. een wethouder als boekhouder i.p.v. als bestuurder.

Dan de woningnood en de stedelijke ontwikkeling. Deze tijd van woningnood smeekt om een overheid die regie voert, goed stuurt en vooral duidelijkheid biedt. Verkamering kwam al langs als een groot probleem in dit debat. En het is een groot probleem. En de gemeente werkt als een stempelmachine als het gaat om vergunningen voor kamerbewoning.  Neem het gezellige gezinsstraatje de Maarsbergenstraat. Knusse beneden- en dubbele bovenwoningen, uitermate geschikt voor gezinnen. Maar ook een straat in een krappe wijk, waar de parkeerdruk heel hoog is. Afgelopen week werd de vergunning voor nummer 250 afgegeven voor 7 personen, terwijl onlangs ook voor de dubbele bovenwoning ernaast voor 8 personen verkamerd mag worden. Als ook in de Pippelingstraat waar onlangs een vergunning is afgegeven voor 12 kamertjes. Er wordt geen rekening gehouden met overige bewoners en de wijk.

Ik kom daar op terug. Maar wat te denken van hoe de gemeente faalt bij de ontwikkeling van de Binckhorst. Neem de tender van het Rijksvastgoedbedrijf in 2017 aangaande het voormalig Hoofdkwartier van de Koninklijke Luchtmacht op de Binckhorst. Diverse marktpartijen die interesse hadden en bij de gemeente navroegen wat de nota van uitgangspunten was. Maar de gemeente had geen enkel idee en liet het aan de markt. Hieruit blijkt dat:

1. er meer regie nodig is
2. betere sturing 
3. en er moet meer duidelijkheid komen. 

Zorg
Terug naar de zorg: het college bezuinigt dit jaar meer dan €20 miljoen op zorg en jeugd, alsof het niks is. Bovendien, dit jaar is al 2 maanden onderweg! Ik houd mijn hart vast voor de gevolgen van de bezuinigingen voor de mensen in onze stad die zorg nodig hebben.

Gelukkig is er verzachtingsgeld. €14,5 mln, waarvan €6 mln voor dit jaar. Tegelijk ligt er een rechterlijke uitspraak die betere jeugdhulptarieven eist. Terecht. Kosten? €7,3 miljoen. De helft is dus al op. De vraag rijst dus of het genoeg is.

Daarom samen met de SP, HSP, Groep de Mos en Partij voor de Dieren de motie met als dictum:
verzoekt het college zo mogelijk in de achtmaandsrapportage en in ieder geval in de programmarekening 2020 de raad te informeren over de besteding van de verzachtingsgelden tot dan toe en de te verwachten besteding, waarbij de impact van de meerkosten van de jeugdhulp hierop wordt meegenomen en waarbij uiteengezet wordt of de begrote verzachtingsgelden afdoende zijn.

Dat de vraag naar jeugdhulp stijgt, dat is duidelijk. Dat het abonnementstarief ervoor zorgt dat mensen die heel goed zelf huishoudelijke hulp kunnen betalen, een beroep doen op de Wmo, dat is ook duidelijk.

Minder duidelijk is waarom de uitgaven voor beschermd wonen in de jaren 2015-2017 stabiel waren, terwijl tussen 2017 en dit jaar de uitgaven zijn gestegen van 72 mln naar 92 mln, terwijl het aantal plekken slechts met enkele tientallen is gegroeid van een kleine 1800 naar een ruime 1800. Hoe kan dat, is mijn vraag aan de wethouder zorg.

Daarom de motie samen met HSP en Groep de Mos:
verzoekt het college te monitoren hoe de transitie van beschermd wonen verloopt, en in de motie staan daarbij concrete vragen, net te veel om hier te noemen.

Als er een methode politiek breed wordt ondersteund, is het Housing First. Geef daklozen een dak boven hun hoofd en de stress zal afnemen. Daarna kan goed in kaart gebracht worden welke zorg nodig is. Deze methode van zorg is de enige die in het coalitieakkoord genoemd wordt, met de afspraak om te onderzoeken of uitbreiding mogelijk is.

Maar dit college maakt van Housing First, Housing Second. Immers: voortaan krijgen daklozen vooraf te horen welke mate van zorg ze gaan krijgen. Niet eerst een dak boven je hoofd en ontstressen, maar eerst de zorg bepalen en dan een dak boven je hoofd. Housing Second dus.  

En daarom met de Partij voor de Dieren de motie met als dictum:
verzoekt het college in overleg met de aanbieders van Housing First een vast arrangement (al dan niet voor een opstartperiode) voor deze vorm van zorg te maken, zodat vooraf duidelijk is wat de financiering en intensiteit is

Qua zorgmoties laat ik het hierbij. De zorg die ik echter heb, is dat de wethouder een strategie van beheersing van zorgkosten heeft gekozen die niet de winnende zal blijken te zijn. Niet voor degene die zorg nodig heeft. Niet voor mensen die zorg verlenen in onze stad. En uiteindelijk ook niet voor de zorguitgaven. Waarom trekt de wethouder al die zorgtaken het dure stadhuis in? Waarom hier indiceren? Waarom toch? Waarom niet met slimme prikkels zorgorganisaties financieren, benchmarken en budgetteren, waarbij minder ambtenaren nodig zijn en zorgprofessionals dát kunnen doen, waar ze goed in zijn: goede zorg bepalen en verlenen aan mensen die zorg nodig hebben, met een gezond besef van budgettaire grenzen. 

Woningnood en leefbaarheid
De woningnood is gigantisch in onze stad. Het aantal daklozen stijgt, de huizenprijzen zijn geëxplodeerd en worden nu verkocht voor gemiddeld €336.400, en de wachttijd voor een sociale huurwoning is inmiddels bijna 4 jaar. De keerzijde: de leefbaarheid staat gigantisch onder druk. Misschien wel het meest zichtbaar in de verkamering, daar heb ik u al voorbeelden van gegeven.

Voorzitter, 16 januari heb ik de motie ingediend om in aanloop naar nieuwe en scherpere regels de verkamering te bevriezen. Die heb ik toen aangehouden, omdat de wethouder toezei nog dit kwartaal met een inhoudelijke reactie op ons initiatiefvoorstel - van collega’s Vavier, de Blok et moi - om verkamering aan banden te leggen, zodat we daarover snel kunnen beslissen in deze raad.

Echter, de verkamering neemt hand over hand toe. Tussen 9 december - de presentatie van het coalitieakkoord - en de raad van 16 januari waren er 17 vergunningen verleend voor verkamering vanaf 4 personen. Sinds die raad van de 16e tot de dag van gisteren zijn daar weer 30 vergunningen bijgekomen.

We ontkomen niet aan een tijdelijke noodmaatregel op korte termijn, vooruitlopend op een aangescherpte huisvestingsverordening. Dat geeft ons ook de ruimte om weloverwogen te bepalen wat een noodzakelijke en verstandige aanscherping is. Ons initiatiefvoorstel biedt daar veel handvatten voor.

Daarom met klem het verzoek om een harde toezegging van wethouder Balster om zo snel mogelijk met een noodmaatregel te komen, waarmee de verkameringramp tot stilstand komt. En voorzitter, de wethouder weet dat ik dit verzoek namens een heel groot deel van de raad doe.

Als er een onderdeel is in deze tijden van grote leefbaarheidspijn goud waard is, is het wel de Haagse Pandbrigade. Meestal doen ze hun werk onzichtbaar voor ons, maar af en toe komt hun goede werk in het nieuws, de afgelopen weken kon u het niet missen:

1. De 44 illegale slaapplaatsen in de Theresiakerk
2. De handhavingsactie in Transvaal, waar €1700 betaald moest worden voor 64m2
3. En de handhavingsactie onlangs in Bouwlust: €2400 voor 86m2

Prachtig dat het college ook fan is van de Haagse Pandbrigade en meer pandbrigadiers wil, maar het trekt daar 0 euro voor uit. Dat moet uit hogere boetes worden opgebracht. Mooi, maar we weten allemaal: de kost gaat voor de baat uit. Daarom een amendement, waarmee we via het REIS uitkomen bij een dekkingspost waar traditiegetrouw sprake is van forse onderuitputting.

Voorzitter, woningeigenaren worden met subsidies gestimuleerd hun woningen te isoleren. Met woningcorporaties maken we prestatieafspraken. Een veel sterker instrument. Maar de afspraken over isoleren, over energie besparen, over de warmtevraag terugbrengen: ze zijn zo vaag. Dat is zeker in deze tijden van hoogoplopende warmteleidingdiscussies een risico.

Daarom samen met SP en Partij voor de Dieren de motie met als dictum verzoekt het college:
ervoor zorg te dragen dat, ondanks de komst van de Leiding door het Midden, woningcorporaties ook zullen investeren in het terugdringen van de warmtevraag en dat concreet te verankeren in de prestatieafspraken.

Financiën
Voorzitter, traditiegetrouw heeft het stadsbestuur heeft de kaasschaaf weer ter hand genomen - het gedeeltelijk inhouden van de loon- en prijscompensatie. Elke directeur mag binnen zijn dienst uitzoeken hoe hij of zij deze bezuiniging realiseert. Wat mijn fractie betreft bezuinigen we liever op relatief dure beleidsmensen en niet op onze mensen in de uitvoering.

Daarom een motie met als dictum:
verzoekt het college bij de maatregelen om de inhouding op de loon- en prijscompensatie te realiseren voorrang te geven aan het behoud van uitvoerende functies.

Tot slot. Binnenkort meert de zilvervloot van Eneco, goed voor 675 mln, aan in onze haven. In het verleden heeft o.a. Tom de Bruijn zich ingespannen om altijd wat middelen beschikbaar te hebben om slim ‘werk met werk’ te kunnen maken. Immers, dan kan iets extra’s worden gedaan tegen marginale kosten ipv tegen integrale kosten.

Daarom een motie met als dictum:
verzoekt het college in het beheer van de Enecomiddelen ruimte te bieden voor de mogelijkheid om werk-met-werk te maken. 

Gekoppelde documenten

	Titel	Bestandsgrootte	MIME-type
	Afspraken over energiebesparing door woningcorporaties.pdf	403,6 kB	application/pdf
	Evalueren beschermd wonen.pdf	421,6 kB	application/pdf
	Extra capaciteit Haagse Pandbrigade.pdf	489,4 kB	application/pdf
	Houd Housing First effectief.pdf	417,4 kB	application/pdf
	Houd rekening met werk-met-werk in besteding Enecomiddelen.pdf	410,4 kB	application/pdf
	Ontzie uitvoering bij bezuiniging op loon- en prijscompensatie.pdf	379,3 kB	application/pdf