Mevrouw Ortega-Martijn (ChristenUnie):
Voorzitter. Het wetvoorstel regelt twee afzonderlijke zaken. De mogelijkheid om bijzondere bijstand te verlenen aan mensen die gedwongen opgenomen zijn of worden verpleegd. Ook komt er een langdurigheidtoeslag voor mensen die gedeeltelijk arbeidsgehandicapt zijn en bijstand ontvangen. Mijn fractie is blij dat deze twee zaken nu goed geregeld worden.

Het is niet rechtvaardig als iemand bij een gedwongen opname meteen zijn of haar woning van de hand moet doen omdat die geen inkomen meer heeft. Mensen die gedwongen worden opgenomen, moeten beschermd worden door de maatschappij. Dat betekent dat deze mensen tijdens en na de opname geen grote financiële problemen mogen krijgen.

Ook het verstrekken van de langdurigheidstoeslag aan gedeeltelijk arbeidsgehandicapten is in onze ogen een rechtvaardige maatregel als je bedenkt dat deze mensen minstens zoveel problemen hebben om een andere baan te vinden als gewone bijstandsgerechtigden. Mijn fractie heeft een vraag over de duur van de bijzondere bijstandsverlening voor het aanhouden van een woning. Gemeenten gaan schatten wat een redelijke periode is van bijstandsverlening. Dit hangt waarschijnlijk af van de duur van de opname en de kosten van het aanhouden van de woning. Dit zal per situatie verschillen. Toch kan het volgens ons niet zo zijn dat een woning een jaar lang wordt aangehouden voor mensen die tbs hebben gekregen. Hoe lang is de gemiddelde periode dat gemeenten een uitkering verstrekken voor het aanhouden van een woning aan mensen die gedwongen opgenomen zijn?

Overweegt de staatssecretaris een maximumperiode vast te stellen voor bijstandsverstrekking voor woonkosten? Gaat hij monitoren hoe lang de gemiddelde periode wordt dat gemeenten bijzondere bijstand verlenen voor het aanhouden van een woning?

Het wetsvoorstel regelt ook dat de bijzondere bijstand wordt verstrekt voor persoonlijke uitgaven. Betekent dit dat iedereen die gedwongen wordt opgenomen, altijd bijzondere bijstand krijgt? Immers, persoonlijke uitgaven kunnen er altijd zijn. Het is de vraag of daar altijd een vergoeding tegenover moet worden gesteld. Hoe kijkt de staatssecretaris hier tegenaan?

Een punt van zorg van mijn fractie is de vraag welke gemeente de bijzondere bijstand moet verstrekken. De kans is groot dat de gemeente waar mensen worden opgenomen in een instelling, veel doorgeschoven bijstandsaanvragen krijgen. Er zijn namelijk geen heldere criteria voorhanden waaruit kan worden opgemaakt welke gemeente de bijstand moet verstrekken. Het meest duidelijke criterium is de feitelijke verblijfplaats van de persoon. Dat is in dit geval de instelling. Mijn fractie wil voorkomen dat gemeenten zo de dupe worden van het feit dat zij een instelling op hun grondgebied hebben. Is de staatssecretaris van plan heldere criteria te formuleren opdat duidelijk is welke gemeente in welke situatie bijstand moet verstrekken? Daarnaast vraag ik de staatssecretaris om te volgen hoeveel extra aanvragen voor bijzondere bijstand de gemeenten met een instelling op hun grondgebied moeten verwerken. Ik krijg graag een toezegging op dit punt.

Nog een vraag over de waarborging van de privacy. De geneesheer-directeur kan gegevens over de patiënten verstrekken zodat gemeenten het recht op bijzondere bijstand kunnen vaststellen. Het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) heeft bepaald dat het hier gaat om bijzonder gevoelige persoonsgegevens en dat er sprake is van doorbreking van het medisch beroepsgeheim. Dat zijn zware kwalificaties. Is het CBP tevreden over de aanpassingen die de staatssecretaris in het wetsvoorstel heeft doorgevoerd?

Bron: ongecorrigeerd verslag