Datum:             18 mei 2011

Mevrouw Wiegman-van Meppelen Scheppink (ChristenUnie): Voorzitter. Over de toelating van ggo’s tot de Europese Unie is al veel discussie geweest. Mijn fractie heeft bedenkingen bij de huidige invulling van het oorspronkelijke voorstel om lidstaten zelf te laten bepalen of zij ggo’s toelaten. Die keuze moet een lidstaat kunnen maken op basis van brede, sociaaleconomische afwegingen. Hiervoor heb ik al heel vaak gepleit en ik wijs nog maar eens op mijn motie over een beter en breder afwegingskader.

De inzet, zoals verwoord in de beleidsnota Biotechnologie, vind ik wat mager. Ik zou graag van de staatssecretaris willen weten hoe Nederland zich precies inzet om sociaaleconomische aspecten van de teelt van ggo’s te expliciteren in de besluitvorming over toelating. Ik ben benieuwd of de staatssecretaris het rapport van Europarlementariër Lepage gelezen heeft. Wat is zijn reactie op dit rapport en op de discussie die hierover in het Europees Parlement is gevoerd? Kan de staatssecretaris de garantie geven dat lidstaten zich in de praktijk zullen kunnen beroepen op sociaaleconomische uitzonderingsgronden? De Europese Commissie heeft een indicatieve lijst met zeven uitzonderingsgronden opgesteld. Ik ben benieuwd hoe het kabinet deze uitzonderingsgronden beoordeelt. Zijn ze voldoende transparant, zijn ze toepasbaar en – als belangrijkste – zijn ze juridisch houdbaar? De ChristenUnie pleit voor het opnemen van directe en indirecte milieugevolgen in de lijst van gronden voor of tegen ggo-teelt. Deze milieugevolgen zijn veelal meetbaar en zijn ook goed juridisch houdbaar. Een aandachtspunt daarbij is het toenemend gebruik van herbiciden op herbicidenresistente gewassen. In Nederland zou dat ook een interessant handvat bieden. Daarnaast zouden de alternatieven voor ggo’s een belangrijke plek moeten krijgen in die indicatieve lijst. Nu lijkt de situatie te ontstaan dat toelating van de teelt van ggo’s wordt beschouwd als de norm, waarop slechts op basis van beperkte gronden een uitzondering kan worden gemaakt. Volgens de ChristenUnie zou er keuzevrijheid moeten zijn en geen «ja, tenzij″-principe. Graag een reactie op dit punt.

De ChristenUnie wil dat de precieze teksten en voorstellen die tot nu toe nog niet openbaar zijn gemaakt ruim voor de Milieuraad in juni naar de Kamer worden gestuurd, zodat we inzicht hebben voordat het kabinet een oordeel over deze teksten geeft.

De ChristenUnie staat voor keuzevrijheid voor ondernemers en consumenten. Hoe wil de staatssecretaris voorkomen dat deze keuzevrijheid stapsgewijs wordt ingeperkt? Eerder is al gesproken over problemen als contaminatie, traceerbaarheid en ggo-vrije ketens. Eerst is al afgestapt van de nultolerantie voor contaminatie, door de low level presence van 1% te accepteren, en nu wordt gesuggereerd dat het onvermijdelijk is dat de contaminatie steeds verder zal stijgen. Ik vraag de staatssecretaris om krachtig grenzen te trekken en met voorstellen hierover naar de Kamer te komen om ze vervolgens ook in Europees verband te realiseren. Graag hoor ik vandaag nog hoe het staat met het onderzoek naar de risico’s en toxiciteit van cisgenese ten opzichte van de traditionele veredeling. Dat is ook een uitvloeisel van een motie van mijn kant. De ChristenUnie is een groot voorstander van vooruitgang. Het is prachtig als nieuwe technologieën ontwikkeld kunnen worden, maar laten we eerlijk blijven over nut, noodzaak, risico’s en alternatieven. Dat iets kan, betekent niet automatisch dat het ook moet, zeker als we maar beperkt zicht hebben op mogelijke consequenties en als we goede alternatieven hebben die minder risico dragen.

Voor meer informatie zie ook www.tweedekamer.nl.