De aankondigingen lijken een bewuste tegenwerking door extreem nationalistische politici van pogingen om het vredesproces weer op te pakken. Ook het verheerlijken van geweld door de Palestijnse Autoriteit met het kortgeleden vernoemen van een plein naar een terroriste die verantwoordelijk is voor de dood van 37 joden, waaronder 10 kinderen, drijft de partijen meer uit elkaar dan dat het zorgt voor toenadering.

De massale aandacht voor de aankondigingen en het doorbouwen leidt echter de aandacht af van de echte oorzaak van het stagneren van het vredesproces. De tweestrijd tussen Hamas en Fatah is het grootste struikelblok op de weg naar vrede. Zolang de Palestijnen niet met één mond spreken is het voeren van onderhandelingen over een twee statenoplossing niet mogelijk. De Palestijnse president Abbas zal elke Israelische ‘politieke misser’ dankbaar aangrijpen om niet over vrede te hoeven praten, want spreken voor het gehele Palestijnse gebied en namens alle Palestijnen kan hij toch niet. Tot die tijd blijft het een conflict van drie “staten” dat in het bijzonder voor de inwoners van Gaza - waar de extremistische Hamas aan de macht is - schrijnende gevolgen heeft.

Om de humanitaire situatie in Gaza te verbeteren en het vredesproces aan de benodigde vooruitgang te helpen moeten Fatah en Hamas met elkaar aan tafel gaan zitten. Er dient eensgezindheid te komen over een tweestaten oplossing – een erkende en veilige Palestijnse staat naast een erkende en veilige Joodse staat – waarbij de eerder gesloten overeenkomsten met Israël geaccepteerd worden als uitgangspunt voor de nieuwe vredesonderhandelingen. Een herhaling van de Palestijnse ‘eenheidsregering’ die vier jaar geleden werd gevormd en in juni 2006 door een Hamas staatgreep in Gaza aan zijn eind kwam, valt evenwel niet aan te bevelen. Zij weigerde het gebruik van geweld te veroordelen, leek uit te zijn op de ontmanteling van Israël en vormde de opmaat van een bloedige korte Palestijnse burgeroorlog.

Om onder de Palestijnse vertegenwoordigers effectieve eenheid te bereiken is steun en of dwang nodig van het Midden Oosten Kwartet (VN, VS, EU en Rusland). Het Kwartet zou naast de eerdere oproep aan de Israëlische overheid tot een totale bouwstop in de nederzettingen in betwiste gebieden, ook de leiders van Fatah en Hamas moeten oproepen om te werken aan een vreedzame samenwerking en zou de noodzaak van overleg tussen de beide Palestijnse organisaties aan iedereen - ook aan Iran en Syrië - duidelijk moeten maken.

Hierbij zou het Kwartet gebruik kunnen maken van economische aansporingen richting de Palestijnen. De Palestijnse Autoriteit is een grote ontvanger van Europese subsidies, waaraan ook Nederland tientallen miljoen bijdraagt. Met deze subsidies heeft de EU een belangrijk stimuleringsmiddel in handen. Ook zou de EU, zodra er eenheid is van Palestijnse vertegenwoordiging, een stimuleringsbeleid kunnen voeren dat ervoor zorgt dat meer bedrijven zich vestigen in de Palestijnse gebieden. Israël en Egypte zouden door het verder openstellen van de grenzen, Fatah en Hamas kunnen stimuleren tot eendrachtig optrekken en daarmee een bijdrage kunnen leveren aan het verdwijnen van dit grootste struikelblok op de weg naar vrede in het Midden Oosten. Uiteraard mits er een definitief staakt het vuren is tussen Israel en Hamas en er dus een einde komt aan de raketbeschietingen op Israel. De Veiligheidsraad, zou vervolgens op zijn beurt kunnen helpen met het aannemen van een bindende resolutie die de Palestijnse autoriteit en Hamas oproept zich gezamenlijk in te zetten voor het hervatten van het vredesproces.

Kortom pas als Hamas zich herenigd met de Palestijnse Autoriteit kunnen echte vredesonderhandelingen weer van start gaan en kan er ook eindelijk werk worden gemaakt van de miljarden die begin 2009 in Sharm el Sheikh zijn toegezegd door vele landen om Gaza weer op te bouwen. Kortom pas als er één Palestijns leiderschap is dat voor alle Palestijnen in de betwiste gebieden kan spreken, is er hoop voor de inwoners van Gaza en is er vrede mogelijk tussen de Palestijnen en de Israëliërs.